نکته قابل توجه اینکه تعیین بهترین چیز امری نسبی است و نمی توان به طور قطع سخن گفت و ما در اینجا به چند نمونه اشاره می کنیم.
قرآن کریم ، برخى صفات را به عنوان بهترین درجه و صفت براى انسان ذکر مى کند؛ از جمله :
1 . عالِم بودن
«یَرْفَعِ اللَّهُ الَّذِینَ ءَامَنُواْ مِنکُمْ وَ الَّذِینَ أُوتُواْ الْعِلْمَ دَرَجَـت؛ خدا(درجه)کسانى را که ایمان آورده اند و عالمند ، بلند مى گرداند»[1] .
2 .تقوی
«...وَتَزَوَّدُواْ فَإِنَّ خَیْرَ الزَّادِ التَّقْوَى وَاتَّقُونِ یَـأُوْلِى الاَْلْبَـبِ ؛...و براى خود توشه برگیرید که در حقیقت، بهترین توشه، پرهیزگارى است و اى خردمندان ! از من پروا کنید»[2] .
3 . جهاد
«... وَفَضَّلَ اللَّهُ الْمُجَـهِدِینَ عَلَى الْقَـعِدِینَ أَجْرًا عَظِیمًا ؛ و خدا مجاهدان را بر خانه نشینان به پاداشى بزرگ ، برترى بخشیده است »[3] .
4 . خوش گفتارى
« وَ مَنْ أَحْسَنُ قَوْلاً مِّمَّن دَعَآ إِلَى اللَّهِ وَ عَمِلَ صَــلِحًا وَ قَالَ إِنَّنِى مِنَ الْمُسْلِمِینَ ؛ و کیست خوشگفتارتر از آن کس که به سوى خدا دعوت نماید و کار نیک کند و گوید: من (در برابر خدا) از تسلیم شدگانم ؟»[4]
5. اطاعت
«وَ مَن یُطِعِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ یَخْشَ اللَّهَ وَیَتَّقْهِ فَأُوْلَـئِکَ هُمُ الْفَآئِزُونَ ؛ و هر کس از خدا و پیامبرش اطاعت کند و از خدا بترسد و از مخالفت فرمانش بپرهیزد ، چنین کسانى همان پیروزمندان واقعى هستند»[5] .
6. عمل صالح
«وَعَدَ اللَّهُ الَّذِینَ ءَامَنُواْ وَ عَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ لهَُم مَّغْفِرَةٌ وَ أَجْرٌ عَظِیم؛ خداوند، به آنها که ایمان آورده و اعمال صالح انجام دادهاند، وعده آمرزش و پاداش عظیمى داده است.»[6]
7. صبر
« إِنَّهُ مَن یَتَّقِ وَ یَصْبرِْ فَإِنَّ اللَّهَ لَا یُضِیعُ أَجْرَ الْمُحْسِنِینَ؛ زیرا که هر کس تقوا و صبر پیشه کند، پس همانا خداوند پاداش نیکوکاران را تباه نمىکند.»[7]
8. قرض و وام دادن
«إِنَّ الْمُصَّدِّقِینَ وَ الْمُصَّدِّقَاتِ وَ أَقْرَضُواْ اللَّهَ قَرْضًا حَسَنًا یُضَاعَفُ لَهُمْ وَ لَهُمْ أَجْرٌ کَرِیمٌ؛ مردان و زنان انفاق کننده، و آنها که (از این راه) به خدا «قرض الحسنه» دهند، (این قرض الحسنه) براى آنان مضاعف مىشود و پاداش پرارزشى دارند!»[8]
9. صداقت و راستى
« قَالَ اللَّهُ هَاذَا یَوْمُ یَنفَعُ الصَّادِقِینَ صِدْقُهُمْ لهَُمْ جَنَّاتٌ تجَْرِى مِن تحَْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِینَ فِیهَا أَبَدًا رَّضىَِ اللَّهُ عَنهُْمْ وَ رَضُواْ عَنْهُ ذَالِکَ الْفَوْزُ الْعَظِیمُ؛ خداوند فرمود: این، روزى است که راستگویان را صداقتشان سود دهد، برایشان باغهایى است که زیر درختانش نهرها جارى است، همیشه در آن ماندگارند، خداوند از آنان راضى است، آنان نیز از او راضىاند، این رستگارى بزرگ است.»[9]
10.توکل بر خدا
«الَّذِینَ قَالَ لَهُمُ النَّاسُ إِنَّ النَّاسَ قَدْ جَمَعُواْ لَکُمْ فَاخْشَوْهُمْ فَزَادَهُمْ إِیمَانًا وَ قَالُواْ حَسْبُنَا اللَّهُ وَ نِعْمَ الْوَکِیلُ*فَانقَلَبُواْ بِنِعْمَةٍ مِّنَ اللَّهِ وَ فَضْلٍ لَّمْ یَمْسَسْهُمْ سُوءٌ وَ اتَّبَعُواْ رِضْوَانَ اللَّهِ وَ اللَّهُ ذُو فَضْلٍ عَظِیمٍ؛مؤمنان کسانى هستند که (چون) مردم (منافق) به ایشان گفتند: بى شک مردم (کافر مکّه) بر ضد شما گرد آمده (و بسیج شده) اند، پس از آنان بترسید، (آنها به جاى ترس) بر ایمانشان بیافزود و گفتند: خداوند ما را کفایت مىکند و او چه خوب نگهبان و یاورى است.پس با نعمت و فضل خداوند (به مقرّ خود) بازگشتند، در حالى که هیچ گزندى به آنها نرسید و (هم چنان) از رضاى پروردگار پیروى کردند و خداوند صاحب فضل بزرگى است.»[10]
پی نوشت ها
[1]. مجادله /11 [2]. بقره / 197 [3]. نساء / 95 [4]. فصلت /33 [5]. نور/ 52
[6]. مائده/ 9 [7]. یوسف/ 90 [8]. حدید/ 18 [9]. مائده / 119 [10]. آل عمران / 173 و 174